Volgens Ton Schaap wordt echte stedelijke beleving veroorzaakt door intieme straatjes, hoge dichtheden en afwisseling. Met kleine afstanden die te lopen of te fietsen zijn. Het meest vind je dat terug in (binnen)steden die organisch gegroeid zijn, waar elk perceel door iemand anders is ingericht (individuele expressie). Les voor de politiek: zoek je heil niet in (grootschalige) projectbouw, maar faciliteer particuliere zelfbouw, door gezinnen (heel Twents), door kleine ondernemers, of collectief (CPO). Juist op centrumlocaties.

Door demografische veranderingen (steeds meer één- en tweepersoonshuishoudens) zal de behoefte aan (binnen)steden met reuring alleen maar toenemen. De Twentse steden bestaan nu vooral uit rustige, groene wijken. Gezellige stedelijkheid is schaars in Twente.

Ton Schaap erkent ook dat Twente autoland is. Je zult de auto dus wel moeten betrekken bij die intieme en fietsvriendelijke stad. Aan de hand van voorbeeld Münster, met de grote winkels en parkeergarages aan de rand van het centrum, liet hij zien dat de combinatie auto en (binnen)stad goed mogelijk is.

Wat kan Almelo hiermee in het kader van de Omgevingswet/omgevingsvisie?
Een voorkeur voor organische stedelijke ontwikkeling, met particulier opdrachtgeverschap, zou een uitgangspunt moeten zijn in de nieuwe omgevingsvisie. Net als het uitgangspunt dat dit samengaat met bereikbaarheid voor de auto.

Maar er is ook laaghangend fruit, waar we direct (los van de omgevingsvisie) al mee aan de slag kunnen:
Almelo verwacht nog te veel van institutionele ontwikkelaars (woningcorporaties en gespecialiseerde marktpartijen). Met als gevolg veel braakliggende terreinen. Neem zo'n braakliggend veldje, maak het bouwrijp, en nodig mensen uit om er hun huis te bouwen. Kavel voor kavel. Geen projectontwikkelaars, niet achter gesloten deuren. Maak er een publieke campagne van. Verbind er een ontwerpwedstrijd aan. Desnoods bouw je als gemeente zelf het eerste huis.

Hiermee heeft Ton Schaap heel scherp laten zien wat uitnodigingsplanologie is.
Uitnodigingsplanologie is niet: we zien wel waar de markt mee komt. Want dan gebeurt er in veel gevallen niets. Uitnodigen is een activiteit. Dat begint met een visie. Het prikkelen van creativiteit en het in gang zetten van een (bottom-up) beweging.