Voorjaarsnota 2006, 1e termijn ChristenUnie fractie

Voorzitter, leden van de raad, geachte aanwezigen,

We behandelen vandaag een beleidsarme voorjaarsnota. Maar inmiddels heeft het college haar programma vastgesteld. De gevolgen van dit nieuwe programma moeten in de begroting 2007 worden meegenomen. Daarom steunen wij het voorstel van het college om een extra kaderstellende bijeenkomst te beleggen. Laten wij als raad daarvoor een datum plannen.

Ik wil nu eerst de voor ons belangrijkste punten noemen en daarna zal ik voor verdere opmerkingen de programma’s volgen.

Sociale woningbouw
De voorjaarsnota is heel positief over de fysieke en sociale kwaliteit van de woonomgeving. Vol trots wordt opgemerkt dat de streefwaarden al helemaal of bijna zijn gehaald.
Voorzitter, hier wreekt zich het feit dat er in de voorjaarsnota geen cijfers staan op wijkniveau. Die cijfers als bijlage te vinden in de enquête leefbaarheid en veiligheid 2005. De Almelose cijfers worden in positieve zin sterk beïnvloed door een klein aantal wijken. Maar diverse wijken scoren zowel op fysieke als op sociale kwaliteit ver onder de streefwaarde. Het gaat dan vooral om de wijken die we vroeger aandachtswijken noemden. In de Stadsmonitor 2005 wordt hiervoor nadrukkelijk aandacht gevraagd. Het verbaast ons dat hieraan in de voorjaarsnota totaal voorbij wordt gegaan.
De ChristenUnie fractie heeft al diverse keren gevraagd om een visie op de verbetering van het klimaat in de aandachtswijken. Het huidige beleid is daarvoor onvoldoende. De Stadsmonitor noemt dit ook op blz. 9: (ik citeer) “Ondanks het huidige beleid is er in bepaalde wijken en buurten een concentratie van sociale problematiek en allochtone bevolkingsgroepen”. En “Voorts bestaat de indruk dat de bouw van nieuwe wijken in andere wijken de sociale kwaliteit zou kunnen verstoren”
De voor minima bereikbare woningen concentreren zich in de aandachtswijken. Dus de genoemde verschuivingen in de sociale kwaliteit zullen zich vooral in die wijken voordoen. De ChristenUnie fractie vindt dit ongewenst.
Om een goede leefbaarheid te bevorderen en te waarborgen moet er naar onze mening op korte termijn een visie ontwikkeld wat per wijk de gewenste mix aan woningen is, zodat deze betrokken kan worden bij de bespreking van de nota “lage inkomens lage huren”. Uit deze discussie moet duidelijk worden hoeveel voor minima bereikbare woningen er in de bestaande wijken en in nieuwbouw- en herstructureringsplannen nodig zijn.

WMO
Opvallend is dat er in de voorjaarsnota alleen iets over de financiële gevolgen van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning wordt genoemd. Het zou toch logisch zijn dat er vanuit de hoofdlijnennotitie in de voorjaarsnota 2005 ook doelstellingen waren opgenomen?
Rondom de invoering van de WMO horen we vrijwel niets. Wanneer krijgt de raad vervolgnotities aangeboden, waarin uitgangspunten en keuzes worden geformuleerd voor het vervolgtraject?
Voor de ChristenUnie zijn daarbij vooral uitgangspunten van belang voor indicatiestelling, keuzevrijheid voor de burgers, betrokkenheid van burgers en organisaties bij de invoering en criteria voor instellingen die huishoudelijke hulp gaan verzorgen.
Na de vaststelling van de hoofdlijnennotitie zijn er in de wet diverse wijzigingen aangebracht. Een ervan is dat er een breed samengestelde klankbordgroep moet komen, waarin ook de kerken vertegenwoordigd zijn. Hoever staat het met het instellen van zo’n werkgroep?
Wij pleiten er sterk voor dat de huishoudelijke zorg door thuiszorginstellingen wordt gegeven en dat die niet wordt opgedragen aan schoonmaakbedrijven. Hoe denkt het college hierover?
Door de invoering van de WMO wordt de druk op mantelzorgers steeds groter. In diverse plaatsen worden daarom mantelzorgmakelaars aangesteld, die mantelzorgers ondersteunen bij de vele administratieve activiteiten. Is de wethouder bereid om in Almelo de inzet van mantelzorgmakelaars te stimuleren en te faciliteren?
Een van de uitgangspunten van de WMO is om zoveel mogelijk organisaties voor de activiteiten in te schakelen en burgers te stimuleren verantwoordelijkheid te dragen. Dat is tegengesteld aan de aanpak die de gemeente lijkt te kiezen richting Stichting De Klup. Daar lijkt het erop dat de gemeente alle taken naar zich wil toetrekken. Kan de wethouder aangeven wat bij het beleid van de gemeente is richting De Klup en waarom daarvoor is gekozen?

ID-banen
De ChristenUnie fractie is van mening dat op korte termijn duidelijk moet worden hoe het verder moet met de ID-banen. Veel mensen die nu nog een ID-baan hebben kunnen moeilijk een reguliere baan vinden. Wij vinden dat de gemeente voor hen een extra verantwoordelijkheid heeft. Daarnaast geven diverse instanties ( Basisscholen, Kliëntenraad) aan dat er door het beëindigen van de ID banen problemen gaan ontstaan. Wanneer krijgt de raad een voorstel van het college over het vervolg op de ID-banen?

Wijkaanpak
Opvallend is dat er vrijwel geen doelstellingen voor de Almelose Wijkaanpak in de voorjaarsnota staan. Dat vinden wij een gemis. Uit de Stadsmonitor blijkt dat de problemen zich vooral concentreren in de aandachtswijken. Zouden die daarom in de aanpak geen prioriteit moeten krijgen? Wij vinden ook dat, om de Almelose Wijkaanpak succesvol te maken, binnen 2 jaar in alle wijken een start met de aanpak moet zijn gemaakt. Wij zouden graag zien dat de raad regelmatig over de voortgang wordt gerapporteerd. Hoe denkt het college hierover?

Werkwijze raad
De ChristenUnie fractie vindt dat er aan de nieuwe werkwijze van de raad ook een aantal nadelen kleven. We vinden de mogelijkheid om zaken inhoudelijk te bespreken erg beperkt. Naar onze mening zou er voor burgers en raad meer ruimte moet zijn om over voorstellen en alternatieven te brainstormen en om richting aan te geven. We zouden graag zien dat er nog eens kritisch gekeken wordt naar de invulling van de informatiebijeenkomsten en de mogelijkheden voor discussie en besluitvorming daarin. We horen graag wat de andere raadsfracties hiervan vinden?

Bezuinigingen
De ChristenUnie fractie heeft de afgelopen tijd regelmatig bepleit om de nog resterende bezuinigingen voor 2007 pas te laten doorgaan als geëvalueerd is wat de effecten van de al doorgevoerde bezuinigingen zijn. Daarom hebben we hierover voor de bezuinigingen van de bibliotheek een motie ingediend. Helaas werd deze motie niet gesteund door de PvdA en CDA fractie. Een belangrijk argument hiervoor was dat men geen onderscheid tussen organisaties wilde maken.
Uit een door mij opgevraagd overzicht van de opgelegde bezuinigingen blijkt dat in 2007 alleen nog bezuinigingen moeten worden gerealiseerd: door de bibliotheek voor € 110.000,-; door Stichting Netwerk voor € 131.000,- en op jeugdsportsubsidies voor € 11.274,-.
Wij willen de PvdA en het CDA nadrukkelijk in overweging geven om de evaluatie van de bezuinigingen voor de bibliotheek en Stichting Netwerk naar voren te trekken, zodat tijdig kan worden bepaald of de bezuinigingen voor 2007 al of niet volledig moeten worden doorgezet. Een alternatief zou zijn om de bezuinigingen een half jaar uit te stellen.
De evaluatie van de effecten van de overige bezuinigingen kan dan gewoon in het najaar gebeuren.
Bij de behandeling van de voorjaarsnota is de bezuiniging op de speeltoestellen voor een jaar uitgesteld. Er is toen toegezegd dat er nagedacht zou worden over andere oplossingen. Tot nu toe hebben we als raad daarvoor nog geen voorstel gezien. Kan het college aangeven wat de stand van zaken is?

Nu wil ik bij de diverse programma’s nog een aantal opmerkingen maken.

Wonen
Waarom worden de bedragen voor goedkope en (middel)dure woningen niet geïndexeerd? Nu worden er in de diverse nota’s verschillende cijfers gehanteerd.
We pleiten ervoor om in een Multi Functionele Accommodatie ook een kleinschalige bibliotheek op te nemen. Die zou dan ook (weer) de bibliotheek kunnen verzorgen voor de scholen en zorginstellingen in de omgeving. Wat vindt het college van deze suggestie?
Er worden nu regelmatig door burgers bezwaren aangetekend tegen een voorbereidingsbesluit vanwege bezwaren tegen het bouwplan. Deze bezwaren worden daarom altijd ongegrond verklaard. Deze procedure roept bij burgers veel irritatie en onbegrip op. Kan de procedure niet klantvriendelijker en goedkoper worden gemaakt, b.v.  door de indieners van de klacht te berichten dat de klachten worden meegenomen in de art. 19 procedure of hen altijd schriftelijk mee te delen dat de art. 19 procedure is gestart? Graag horen we de reactie van de wethouder hierover.

Veilige gemeente
In 2005 is het percentage van de Almelose bevolking dat zich veilig voelt iets afgenomen in vergelijking met voorgaande jaren. In de Stadsmonitor 2005 wordt als mogelijke oorzaken hiervoor genoemd:
- de afname van het aantal toezichthouders bij Stadstoezicht van 55 – 11
- de sfeer in het centrum op donderdagavond.
In de voorjaarsnota wordt opgemerkt dat er in 2009 20 toezichthouders moeten zijn aangesteld. Maar wanneer dat aantal pas in 2009 is gerealiseerd is de kans groot dat de doelstelling niet wordt gehaald. Wij pleiten er voor dat er al in 2007 20 toezichthouders zijn aangesteld.
Ook lezen we geen gerichte acties om de sfeer op donderdagavond in het centrum te verbeteren. Moeten er in samenspraak met de horeca geen aanvullende maatregelen geformuleerd worden?  Onderdeel daarvan zou kunnen zijn een strengere controle op het gebruik van alcohol in de openbare ruimte.
Opvallend is dat diverse doelstellingen voor 2009 nu al zijn gehaald b.v. het aantal meldingen van overlast, het aantal meldingen van huiselijk geweld. En zo zijn er meer.
De ChristenUnie fractie pleit er voor om een doelstelling voor 2009 aan te scherpen wanneer deze al veel eerder ruimschoots wordt gehaald. Wat is de mening van het college hierover?

Werken
Het aantal werkzame personen is in Almelo in 2005 licht gedaald, terwijl er landelijk gezien sprake is van een verbetering. De arbeidsparticipatie is in 2004 ook afgenomen en ligt nu weer onder het landelijke gemiddelde. We missen in de voorjaarsnota acties om deze trend te keren.
Ook het percentage Niet Werkende Werkzoekers dat langer dan 1 jaar is ingeschreven is in Almelo hoger dan landelijk en dan de eigen doelstelling voor 2009. Ook hier worden geen aanvullende maatregelen voorgesteld. Deze toename kan op termijn ook meer bijstandsaanvragen betekenen. Is hiermee in de prognoses voor de Wet Werk en Bijstand rekening gehouden?

Samen leven
De deelname aan sport ligt in Almelo 5% onder het landelijke gemiddelde. Door verandering van financiering van het bewegingsonderwijs op basisscholen komt het bewegingsonderwijs en het sporten van jeugdigen onder druk te staan, aldus de Stadsmonitor. Om de doelstelling te halen moet er dus extra inspanningen geleverd worden. Als belangrijkste mogelijkheid wordt het Sportbuurtwerk gezien. Moet om de doelstellingen te kunnen halen het sportbuurtwerk niet geïntensiveerd worden? Zou daarbij geen prioriteit gegeven moeten worden aan de aandachtswijken?
In de voorjaarsnota wordt als doelstelling geformuleerd dat het aantal bezoekers van de bibliotheek terug moet naar het niveau van 2002. Hoe denkt het college dit te realiseren nu door de bezuinigingen mogelijk filialen gaan sluiten?
Het % van de Almelose bevolking dat vrijwilligerswerk doet is gestegen maar nog steeds lager dan landelijk. De Stimuleringsregeling van het rijk loopt binnenkort af. In de Stadsmonitor wordt daarom opgemerkt dat nu al nagedacht moet worden over een vervolg. Aan welk vervolg denkt het college?

Mensen voor elkaar
In het kader van de Wet Werk en Bijstand wordt gesteld dat de gemeente het “niet” gebruik van voorzieningen zoveel mogelijk wil beperken. Maar waarom wordt dit principe niet breder toegepast? Ook ouderen, gehandicapten, etc. maken lang niet altijd gebruik van de voorzieningen waar zij recht op hebben en ook zij hebben behoefte aan ondersteuning bij het aanvragen ervan. Daarom pleit de ChristenUnie fractie voor het opnieuw instellen van een Team Wegwijs sociale voorzieningen. Is het college bereidt het opnieuw instellen van een zo’n team te stimuleren en te faciliteren?
In 2005 zou het jongerenloket operationeel zijn. Waarom is dit nog niet gerealiseerd?

Omgeving
Het college en de raad hebben een door de bewoners opgestelde toekomstvisie voor de Westelijke Groene Long ontvangen. De ChristenUnie fractie vindt het heel positief dat burgers zo’n initiatief nemen. Ook vinden we het een gedegen stuk werk. Om welke manier gaat het college deze bewoners en hun visie betrekken bij de opstelling van het inrichtingsplan westelijke groene long?
We zijn blij dat de wethouder heeft toegezegd dat het concept bestemmingsplan Buitengebied op 1 juli 2007 gereed is. Dan komt er eindelijk duidelijkheid over de toekomstige bestemming van het buitengebied.
In de voorjaarsnota wordt aangegeven dat er een lijst is waarop diverse nieuwe fietsroutes staan. Vervolgens wordt opgemerkt dat hiervoor geen dekking is en dat die binnen de exploitatie ook moeilijk te vinden is. Wat betekent dit voor de realisatie ervan? De ChristenUnie pleit voor een concreet plan van aanpak met een tijdsplanning. Goede fietsroutes zijn toch een essentieel onderdeel van het masterplan?
We zijn blij dat het college in het centrum een fietsenstalling wil realiseren. Het verbaast ons echter dat deze gekoppeld wordt aan de realisatie van een ondergrondse parkeergarage onder het centrumplein. Dat begrijpen we niet. We pleiten voor een ontkoppeling ervan, dus voor een realisatie op korte termijn.

Burger, bestuur en bedrijfsvoering
Nog steeds staan er in de voorjaarsnota heel veel doelstellingen. De ChristenUnie fractie pleit ervoor om een 20-tal concrete hoofddoelstellingen te formuleren en om hierop alle rapportages te baseren. Hoe denkt het college hierover?
Gedurende het jaar worden regelmatig notities met doelstellingen vastgesteld. Zouden deze ook niet in de programma’s moeten worden opgenomen?

Financiën
De ChristenUnie fractie is verheugd over de zorgvuldige manier waarop eventuele risico’s in de begroting zijn verwerkt. In hoofdlijnen steunen wij deze werkwijze.
Wel vragen wij ons af of het niet voorbarig is om de komst van Klein Borculo/LEO stichting in de begroting op te nemen. Immers er is nog geen formeel goedgekeurd spreidingsplan en daarmee nog geen formele toestemming voor deze school. Wat is de mening van het college hierover?

Afsluiting
Hiermee ben ik aan het einde gekomen van mijn bijdrage in eerste termijn.
Ik wil het college en de raadsleden Gods zegen toewensen voor het uitoefenen van de opgedragen taken.