Geen misverstand: bij de raadsbehandeling op 16 juni jl. viel op dat alle fracties de vrijheid van onderwijs een groot goed vinden, of op zijn minst de wet respecteren. Dat is mooi. Zodra het over financiering gaat is er echter meer discussie, of wellicht zelfs sentiment tegen 'het subsidiëren van geloofsgemeenschappen'. Voordat we op de inhoud ingaan, eerst iets over het proces. De ChristenUnie heeft (procedureel) de volgende twee zaken naar voren gebracht:

1. Wat de raad er ook van vindt, en of het college nu wel of niet meewerkt, of zelfs als de lobby van bestaande scholen zich tegen een nieuwe speler in de markt keert: als je maar aan de voorwaarden voldoet, dat wil zeggen als je voldoende aantallen leerlingen kunt aantonen en uiteindelijk ook realiseert (de stichtingsnorm voor Almelo is 247 leerlingen), dan komt de school er vroeg of laat hoe dan ook.
   Voor het college betekent dit dat men het initiatief vanuit de samenleving kan faciliteren en versnellen, of juist frustreren en vertragen, maar voor het uiteindelijk resultaat zal dit niet uitmaken. Soms is het een kwestie van een lange adem hebben. Dat hebben we destijds ook met de Passie gezien.
   Voor de raad betekent dit dat, mocht de school er komen, het de vraag is of we de school in Almelo willen of, zoals destijds met de Passie, we deze (regionale) onderwijsfunctie niet bij Almelo vinden passen maar meer bij een buurgemeente.
2. Wat ons verder opvalt aan het raadsvoorstel is dat het dictum (de tekst waarover besloten moet worden) slechts twee zinnen omvat; terwijl de daaraan voorafgaande motivatie maar liefst 6 pagina's bevat waarin vooral wordt aangegeven dat de wet geen ruimte biedt de aanvraag in behandeling te nemen. Onze vraag is dan: ligt er nu wel of niet een rechtsgeldig verzoek? Als de wet geen ruimte biedt de aanvraag in behandeling te nemen, waarom staat het dan op de agenda van de raad? Het lijkt in de toelichting wel of het college van de raad wil weten of iets wettig is. De wethouder heeft in zijn reactie aangegeven dat de raad nu eenmaal gaat over het ingediende verzoek (en het daarom op de agenda staat), maar de wet inderdaad feitelijk geen ruimte biedt om het verzoek in behandeling te nemen (waardoor uiteindelijk iedereen, ook de ChristenUnie, akkoord is gegaan met het voorstel van het college om het verzoek nu niet in behandeling te nemen).

Dit staat allemaal nog los van de vraag hoe we nu tegen een Armeense-Apostolische school moeten aankijken. Is dit een goed idee of niet? Als ChristenUnie hebben we drie zaken naar voren gebracht.

Ten eerste de essentie van bijzonder onderwijs. Onderwijssocioloog Jaap Dronkers van de Universiteit van Maastricht is de man die jarenlang middelbare scholen heeft beoordeeld met een cijfer. De wetenschapper van de schoolcijferllijsten. Hij beweert stellig het volgende: "Islamitische scholen doen het over het algemeen beter dan openbare scholen met dezelfde lage sociaaleconomische samenstelling." De achterliggende oorzaak is de sociale cohesie op deze scholen. Kinderen kunnen er zichzelf zijn. De essentie van bijzonder onderwijs is ook juist dat de cultuur, sfeer, opvoeding, waarden, etc., die op school heersen overeenkomen met die in het gezin thuis. Dat kan te maken hebben met religie, maar naar wij verwachten in toenemende mate ook met lifestyle/levensvisie. Zo kennen we al de antroposofisch scholen (vrije school) of humanistische scholen. Het primaat van de opvoeding ligt bij de ouders en de school zou daar zoveel mogelijk op moeten aansluiten. Dat dit in de praktijk ook beter uitwerkt voor kinderen is wat Dronkers aangeeft met het voorbeeld van de islamitische basisscholen. Voor Armeense kinderen zou dat zomaar ook kunnen gelden. Ook de ChristenUnie is ervan overtuigd dat je specifieke problemen zo wellicht beter kunt aanpakken. En de Armeense gemeenschap heeft specifieke kenmerken. Bijvoorbeeld rond het feit dat kinderen meertalig opgroeien (Nederlands, Armeens, Turks, Koerdisch, Arabisch, Russisch), maar ook rond traumatisering (de toenemende stroom vluchtelingen uit Syrie).

Een tweede punt is de vraag of een Armeens-Apostolische school wel goed is voor de integratie? Deze vraag moet eerlijk gesteld worden. Wat wij begrepen heb vanuit de initiatiefnemers is dat de school geen exclusieve school wordt, maar een open school met 'gewoon' Nederlandse leraren. Bij de herdenking van de Armeense genocide op 24 jl. sprak een jongetje: "Armenië is mijn moederland maar Nederland is mijn vaderland". Ook in die zin wij zijn niet bang dat deze school de integratie negatief zou beïnvloeden, integendeel. Zo zit de Armeniër niet in elkaar. Merk overigens op dat zonder een Armeens-Apostolische richting je net zo goed 'Armeense' scholen kunt krijgen, dan wel dat deze er wellicht al zijn in Almelo (vergelijk de zogenaamde 'zwarte' scholen in de randstad). In die zin is er helemaal geen verschil.

Tenslotte als derde het feit dat, gegeven de demografische ontwikkelingen, het aantal basisscholen in Almelo omlaag moet. Andere politieke partijen halen dit ook aan. Als ChristenUnie kijken we hier heel anders naar. Ons inziens moet altijd het belang van het kind voorop staan, en niet dat van bijvoorbeeld bestaande instituties. Laten we ons op het aanpakken van problemen richten.

Ten diepste gaat het ons hier echter om een lakmoestest rond 'overheidsparticatie'. Vanuit de samenleving komt een initiatief. Proberen we dit maximaal te faciliteren, wat we per definitie overheidsparticipatie noemen? Of is de burger er alleen maar om de (financiële) problemen van de gemeente op te lossen, in plaats van vice versa. Hier ligt een kans om een concreet begin te maken met overheidsparticipatie, door een initiatief vanuit de samenleving maximaal te steunen. Wij hopen dat raad, college en ambtenaren er in de toekomst ook met deze bril naar zullen kijken!