De afgelopen weken hebben we een wellis-nietes spel gezien tussen de Raad van Commissarissen (RvC) van Soweco enerzijds en het bestuur (de wethouders) anderzijds. De RvC wil graag de bestaande NV in tact houden omdat alleen die voor een integrale dienstverlening kan zorgen. Het bestuur meent dat juist de nieuwe situatie voor integratie met het werkplein, de uitvoering sociaal domein en de Participatiewet zorgt. Het bestuur geeft aan hoe men binnen de contourennota is gebleven. De RvC ziet het anders, etc. Voor ons als Raad soms al nauwelijks te volgen, laat staan voor de doelgroep, die hiervan onrustig wordt. Dat is te betreuren. Voor ons als fractie gaat het er ook niet om ‘wie gelijk heeft’. En of de gemeente het beter kan dan Soweco zelf zal moeten blijken. Feit is dat het ‘point of no return’ voorbij is. De gemeenschappelijke regeling (GR) Soweco wordt opgeheven, de WSW’ers zijn al in dienst van de gemeente, we moeten nu vooruit kijken. Het valt niettemin te betreuren dat bestuur en RvC hier niet schouder-aan-schouder optrekken. Blijkbaar zijn de verschillen van inzicht te groot.

Toch willen we hier ook benadrukken dat RvC en bestuur beide in hun handelen niets te verwijten valt. Zij doen ieder namelijk waar zij voor staan. De RvC als toezichthouder dient oog te houden op risico’s die de realisatie van de doelstelling van Soweco bedreigen. Als klankbord reflecteren ze bovendien met de bestuurder bij het doen van strategische beslissingen of omvangrijke operationele beslissingen. Dit is precies wat ze doen, en we kunnen de RvC dan ook niet anders dan erkentelijk zijn voor wat ze nu en in het verleden doen en hebben gedaan voor het realiseren van de doelstellingen van Soweco. Maar ook de wethouders doen precies waar ze voor zijn aangesteld. Waar in de ogen van de RvC de onderneming Soweco een winst maakt van 2 Miljoen euro, gebeurt dit met de ‘gratis’ WSW’ers die de gemeente levert. Alleen ten opzicht van het geld dat we daarvoor uit Den Haag krijgen, doen de gemeenten er zelf jaarlijks 5-6 Miljoen euro bij. En dan moet de gemeente ook nog voldoende opdrachten bij de NV Soweco neerleggen. En draait het werkplein hier helemaal parallel aan. Terecht dat, met een afnemend aantal WSW’ers, men zich de vraag stelt hoe toekomst vast dit is. Regeren is vooruitzien. In die zin valt RvC en bestuur dus beide niets te verwijten, maar duidelijk is dat het proces zoveel beter had gekund…

Wij hebben gehoord: dit is een politiek besluit. Gemeenten in de GR zijn elkaar of zijn Almelo zat en het opheffen van Soweco is doel op zich geworden. Hoe wij dit zien: ook de beslissing om 5-6 Miljoen euro uit eigen geld bij de WSW te doen, waar op zich niets mis mee hoeft te zijn, is politiek. Alles is een integrale politieke afweging. Maar voor het opheffen van Soweco als doel op zich hebben wij geen enkele aanwijzingen.

Het wordt ook persoonlijk gespeelt. In het politiek beraad wordt wethouder Maathuis een ‘carrièregekke wethouder’ genoemd die ‘eigenwijs’ is. Het beeld wordt geschetst van het broekie Maathuis dat het opneemt tegen de gevestigde Hazewinkel. Wellicht speelt het regenteske verleden van deze stad en van deze raad dat raadsleden hier nog zo gevoelig voor zijn. Wat ons betreft mag het gebrek aan argumenten nooit een reden zijn om op de persoon te gaan spelen. We spreken het college aan, en niet de wethouder, en we debatteren met respect voor elkaar en op basis van argumenten.

De fractie van de ChristenUnie wil vooruit kijken en ziet als voordelen dat, door de liquidatie van Soweco en het oprichten van een nieuwe stichting, we de sociale werkvoorziening dichter bij de gemeente en flexibeler kunnen opzetten, met een sterkere rol voor de Raad. Als nadeel zien we ook de hoge transitiekosten en er moet dus nog maar blijken of de gemeente het beter kan. Al met al zullen wij dit voorstel ten volle steunen en stellen voor geen zienswijze in te brengen.

Wat de nieuwe uitvoeringsorganisatie (NUO) betreft het volgende. Onze fractie wil benadrukken dat, bij het verdelen van het personeel over de gemeenten en bij het aanbieden van functies aan werknemers, de bestaande structuren, zoals nu binnen de NV Soweco, zoveel mogelijk in stand worden gehouden. Ook dient er aandacht te zijn voor het risico dat, als werknemer toch ‘solliciteren op hun eigen baan’ ze niet ook elders gaan rondkijken en de beste mensen vertrekken. Wij vragen de wethouder hier aandacht voor te hebben en bij toezegging vertrouwen we erop dat een zienswijze niet nodig is.